CHP Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez:

CHP Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez: “Trabzon’un Teşvikte Geri Kalması Haksızlıktır, Bu Adaletsizlik Derhal Giderilmelidir”

Cumhuriyet Halk Partisi Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez, 30 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Yeni Yatırım Teşvik Sistemi’nde Trabzon’un 3. Sırada bırakılmasını TBMM gündemine taşıdı. Suiçmez, Trabzon’un yeni sistemde de 3. bölge teşvik grubunda bırakılmasının hem ekonomik verilerle hem de saha gerçekleriyle bağdaşmadığını vurguladı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Trabzon’un kişi başına düşen gelirde 2012 yılında 35. sıradayken 2025 itibarıyla 53. sıraya kadar gerilediğine dikkat çeken Suiçmez, “Bölgesel kalkınma sıralamasında TR-90 bölgesi son 10 yılda en çok gerileyen kalkınma bölgesi olmasına rağmen, bu dramatik düşüşün teşvik sisteminde hiçbir şekilde dikkate alınmaması kabul edilemez” dedi.

“Yatırımlar Komşu İllere ve Yurtdışına Kayıyor”

Trabzon’un limanı, havaalanı ve stratejik konumuna rağmen yatırımcı çekemediğini belirten Suiçmez, teşvik sisteminin mevcut haliyle Karadeniz’in doğusunu cezalandırdığını ifade etti. “Yatırımlar teşvik avantajı sunan illere veya yurtdışındaki cazip merkezlere kayıyor. Bu da Trabzon’un üretim kapasitesini ve istihdam potansiyelini ciddi biçimde zayıflatıyor” dedi.

“Haksız Rekabetin Değil, Bölgesel Adaletin Peşindeyiz”

Meclis Genel Kurulu’nda da bu konuda bir konuşma gerçekleştiren CHP’li Suiçmez, Trabzon’un 5. veya 6. bölgeye alınması gerektiğini şu sözlerle ifade etti:

“Yatırım kararlarında bölgesel teşviklerin önemi büyüktür. Seçim bölgem Trabzon yatırım teşvik sisteminde 3'üncü bölge kapsamındadır. Havaalanı, limanı olmasına rağmen teşvik bölgesi farkı nedeniyle Trabzon yatırım çekememektedir. Bu durum, yatırımların ve üretimin Trabzon ilimizden başka bölgelere kaymasına neden olmakta, ilimize yatırım gelmemekte, üretim gücü azalmakta, istihdam yaratılamamaktadır. Şehrimizde genç işsizliği ve başka şehirlere istihdam amaçlı göç artmıştır. Bu nedenle, Trabzon beş veya altıncı teşvik bölgesine alınması gereken illerdendir. Ayrıcalık değil, haksız rekabeti ortadan kaldıracak, adaleti sağlayacak bir düzenleme talep ediyoruz. Bu nedenle, Sayın Cumhurbaşkanı’nı Trabzon’u 5. veya 6. teşvik bölgesine alacak bir düzenlemeye imza atmaya çağırıyoruz.”

Soru Önergesiyle TBMM Gündemine Taşıdı

Milletvekili Sibel Suiçmez, konuya ilişkin olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın yanıtlaması talebiyle bir de yazılı soru önergesi sundu. Önergesinde, Trabzon’un neden daha düşük teşvik bölgelerine alınmadığına dair teknik gerekçeleri soran Suiçmez, ayrıca mevcut sistemin yatırım kaybı, istihdam daralması ve bölgesel eşitsizlik gibi sonuçlarını da gündeme taşıdı.

Suiçmez’in önergesinde şu sorulara yer verildi:

1.⁠ ⁠Yeni Yatırım Teşvik Sistemi’nde illerin teşvik gruplarına ayrılmasında kullanılan kriterler nelerdir? 

2.⁠ ⁠Kişi başına düşen gelir sıralamasında 18 sıra gerileyerek 53. sıraya düşen Trabzon’un, hangi teknik gerekçeyle 3. bölgede tutulması uygun görülmüştür? 

3.⁠ ⁠TR-90 bölgesinin son 10 yılda 5 sıra birden düşerek kalkınma ajansları içinde en fazla gerileyen bölge olmasına rağmen, bu durum yeni teşvik sisteminde neden göz önünde bulundurulmamıştır?

4.⁠ ⁠Doğu Karadeniz kıyı illerinin gelişmişlik düzeyleri birbirine yakın olmasına rağmen, farklı teşvik derecelerinde yer alması bölgeler arası rekabeti bozmamakta mıdır? Bu durum, yatırımın komşu illere veya yurtdışındaki alternatif bölgelere (örneğin Gürcistan) kaymasına neden olmayacak mıdır?

5.⁠ ⁠Yeni teşvik sisteminde Trabzon için belirlenen dört sektöre özel destek dışında kalan sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin durumuna ilişkin bir değerlendirme yapılmış mıdır? Bu sektörlerin teşvik dışı kalmasının ekonomik sonuçları nelerdir?

6.⁠ ⁠Trabzon’un 5. ya da 6. bölge teşviklerinden faydalanması yönünde yerel yönetimlerin, meslek örgütlerinin ve iş dünyasının yaptığı çağrılar neden dikkate alınmamıştır? Bu talepleri karşılayacak yeni bir güncelleme yapılması planlanmakta mıdır?

7.⁠ ⁠Stratejik ve teknolojik yatırımların bölge ayrımı olmaksızın destekleneceği ifade edilmiştir. Trabzon’un bu kapsamdaki yatırımlardan somut olarak nasıl faydalanacağına ilişkin herhangi bir özel teşvik veya destek planlaması var mıdır?

8.⁠ ⁠Mevcut teşvik seviyesiyle Trabzon’a yeni yatırımcı çekilememesi, mevcut firmaların da üretimlerini başka illere kaydırması riskini doğurmaktadır. Bu durumun yaratacağı istihdam ve ekonomik kayıpları önlemeye yönelik bir planınız var mıdır?

Suiçmez açıklamasını şu sözlerle sonlandırdı:

“Trabzonumuz, bölgesel adaletin sağlanmasını ve ülke kalkınmasında hak ettiği yeri almayı bekliyor. Bu konuda ısrarla, kararlılıkla ve hakkaniyetle mücadelemizi sürdüreceğiz.”